Nieekologiczne źródła światła to te, które emitują światło we wszystkich kierunkach, a jedynie niewielki procent (nawet 10-30%) tego światła pada na powierzchnię, którą faktycznie chcemy oświetlić (drogę, chodnik…). Są to np. lampy z dużymi kulistymi kloszami (spójrz na zdjęcie pojawiające się po kliknięciu na trolla) czy częściej spotykane lampy z metalowymi lub plastikowymi oprawami, których kąt nachylenia jest nieprawidłowy (tj. większy niż 5o w stosunku do poziomu).
Źle zaprojektowane oświetlenie ma swoje negatywne konsekwencje. Jedną z nich jest nieefektywne wykorzystanie, a w efekcie niepotrzebne zużycie energii (straty energii mogą sięgać nawet 30-40%). Drugą jest zanieczyszczenie nieba sztucznym światłem. Występuje ono właśnie wtedy, gdy lampy emitują światło równomiernie w różnych kierunkach zamiast koncetrować je na powierzchni, która wymaga oświetlenia. Prawidłowe oświetlenie można uzyskać montując oprawy tak, by zakrywająca żarówkę szyba lub klosz były ustawione równolegle do poziomu (z maksymalnym odchyleniem ±5°). Wówczas światło będzie padać tam, gdzie powinno, a nie świecić ludziom w okna czy w niebo.
Ekologiczne źródła światła to te, które spełniają trzy wymogi:
1. mniejsze zużycie energii w porównaniu z klasycznymi oprawami oświetleniowymi, a w efekcie mniejsza emisja gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń do środowiska;
2. właściwy projekt;
3. właściwa instalacja;
Ekologiczne źródła światła mają ograniczony rozsył światła, umożliwiają kontrolę jego natężenia i nie zanieczyszczają światłem otoczenia. W tego typu lampach żarówka nie jest osłonięta wypukłym kloszem, ale płaską szybą z hartowanego szkła. W tańszej wersji nie ma szkła w ogóle.
W dzisiejszych czasach ludzie często się przemieszczają, załatwiając różnego rodzaju sprawunki, odwiedzając się na wzajem itd., a to powoduje potrzebę zapewnienia im odpowiedniego oświetlenia w godzinach wieczornych i nocnych.
Dobrej jakości źródła światła w przestrzeni publicznej zwiększają bezpieczeństwo ruchu, a także pozwalają kontynuować działania, spotkania, zajęcia sportowe czy różnego rodzaju rozrywki po zapadnięciu zmroku. Systemy oświetlenia zewnętrznego możemy podzielić na systemy oświetlenia drogowego (oświetlanie dróg i ulic), miejskiego (oświetlanie stref dla pieszych, parków, marketów, sklepów…) i punktowego (refletory oświetlające fasady wybranych budynków i obiektów, np. historycznych).
Nie wszystkie drogi i chodniki w mieście muszą być tak samo oświetlone nocą – tam, gdzie ruch jest mniejszy poziom oświetlenia może być niższy niż np. w centrum miasta. Dlatego też potrzebny jest odpowiedni system sterowania oświetleniem, dzięki któremu możliwe będzie zapewnienie optymalnego poziomu oświetlenia w różnych częściach miasta, uwzględniającego ich potrzeby i panujące w nich warunki. Przykładowo, w dzielnicach mieszkalnych można nieco przyciemnić oświetlenie późną nocą – wówczas rzadko kto tamtędy przechodzi czy przejeżdża, a mocne światła mogą przeszkadzać domownikom. Prosty system regulacji oświetlenia pozwala zaoszczędzić do 20% energii, a bardziej zaawansowany nawet do 50%.
Podstawową funkcją oświetlenia drogowego i ulicznego jest zapewnienie minimalnego wymaganego poziomu oświetlenia dróg i ulic – równomiernie rozłożonego i chroniącego przed oślepieniem przez reflektory mijanych samochodów (właściwie zaprojektowane oświetlenie ułatwia akomodację oka do świateł reflektorów). Nowoczesne oświetlenie publiczne zmniejsza efekt oślepienia nawet 100-krotnie i zapewnia o 70% lepszą równomierność oświetlenia.
Biorąc pod uwagę rosnące ceny energii elektrycznej, należy pamiętac, iż oświetlenie publiczne odpowiada za sporą część wydatków miasta czy gminy. Koszt oświetlenia obejmuje koszt jego budowy, użytkowania i konserwacji, w tym koszt energii elektrycznej, jaka zostaje zużyta do oświetlenia terenów publicznych, w tym dróg.
Barwa światła ma duży wpływ na nasze samopoczucie i nastrój. Żółte światło nas uspokaja i usypia, a białe wzmaga aktywność i skupienie. Tradycyjnie do oświetlania dróg, obiektów i zabytków wykorzystywano lampy sodowe, które mają jednak nie najlepszą do tego celu barwę. Emitują żółte światło, które mocno odbiega od naturalnego oświetlenia nocnego (księżyc i gwiazdy), pogarsza komfort i zmniejsza uważność. Jeżeli naszym celem jest ożywienie otoczenia i zwiększenie bezpieczeństwa, lepiej wykorzystać białe światło, które jest bardziej zbliżone do naturalnego i daje lepszą widoczność. Emitują je lampy metalohalogenkowe, świetlówki oraz lampy typu LED.
Zanieczyszczenie światłem to zaburzenie naturalnego środowiska nocnego sztucznym światłem niepotrzebnie emitowanym poza powierzchnie, które muszą zostać oświetlone (drogi, ulice, place, obiekty historyczne, billboardy…). Zjawisko to jest spowodowane niewlaściwym projektowaniem, instalacją i użytkowaniem punktów oświetleniowych, skutkującym oświetlaniem nieba i otoczenia niepotrzebnym światłem. Zanieczyszczenia światłem można uniknąć stosując ekologiczne rozwiązania oświetleniowe, które koncentrują światło wyłącznie na obszarach, które tego wymagają.